Cilt: 2 Sayı: 2, 30.10.2024

Yıl: 2024

Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisi, Toros Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nun yayın organıdır. Derginin amacı temel tıp bilimleri, sağlık bilimleri ve sağlığı ilgilendiren sosyal alanlar ile ilgili makaleleri yayınlamanın yanı sıra insan sağlığını ilgilendiren multidisipliner çalışmaların, derlemelerin ve editöre mektubun yayınlanabileceği ortam sunmaktır. Dergi, yayımladığı makalelerde, konu ile ilgili etik kuralların uygunluğunu ve bilimsel çalışmaların açık erişimli olarak yayınlanmasını amaçlamaktadır.

Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisi; Temel Tıp Bilimleri, Eczacılık, Hemşirelik, Ağız ve Diş Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Biyoteknoloji ve Biyomedikal Uygulamaları kapsayan akademik araştırma ve çalışmaları kapsar.

Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisi çift kör hakemli, açık erişimli bir dergidir ve Ekim ve Mart aylarında olmak üzere yılda iki kez yayınlanır.

YAZIM KURALLARI
2023 yılında yayın hayatına başlayan “Sağlık Araştırmaları Dergisi” Ekim ve Mart ayı olmak üzere yılda iki sayı olarak yayımlanan orijinal araştırma makaleleri, derleme makaleleri, teknik notlar ile kitap incelemelerini kabul eden uluslararası çift-körleme hakemlik süreci yürüten, ücretsiz, akademik bir e-dergidir. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir. Toros Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu'nun yayın organı olan Sağlık Araştırmaları Dergisi, Temel Tıp Bilimleri, Hemşirelik, Ebelik, Eczacılık, Ağız ve Diş Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Biyoteknoloji ve Biyomedikal Uygulamaları kapsayan konularda deneysel çalışmalar ve güncel bulguları içeren bilimsel bir dergidir. Yayınlanmak üzere gönderilen tüm yazılar editör veya bölüm editörleri, yayın kurulu ve hakemler tarafından değerlendirilir.
Yazarlar, çalışmanın orjinal olduğunu (iThenticate ya da Turnitin raporunda %20’nin altında benzerlik oranı ile) göstermelidir. Metin intihal uygulamalarına kaynakça hariç tam metin olarak eklenmelidir.
Türetilmiş makale ise türetildiği çalışmanın adı, kurum, tarih ve yer bilgileri belirtilmelidir.
Editörler kurulu, yazarların iznini almak şartıyla yazıda içerik ve biçim ile ilgili değişiklikler yapabilir.
Eğer makalede daha önce yayınlanmış alıntı yazı, tablo, resim vs. mevcut ise makale yazar(lar)ı, yayın hakkı sahibi ve yazarlarından yazılı izin almak ve bunu makalede belirtmek zorundadır. Bu konuda gerekli izinlerin alınıp alınmadığından yazar(lar) sorumludur.
Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.
Dergiye gönderilen yazıların aşağıda belirtilen yazım kurallarına uygun olarak hazırlanması önemlidir. Bu kurallar dikkate alınmadan hazırlanan yazılar için editör incelemesi yapıldıktan sonra değerlendirme süreci başlatılmayacaktır.
Sağlık Araştırmaları Dergisine gönderilecek yazılar, www…… internet sitesinden dijital ortamda kabul edilmekte; tüm değerlendirme ve düzeltme işlemleri ilgili site üzerinde yapılmaktadır. Bunun dışında mektup ya da e-posta yoluyla makale kabul edilmemektedir. Çalışmaların kaydedilmesi sırasında yapılması gereken işlemler ve ek belgeler www…… adresinde yer almaktadır.
1.Sisteme Yüklenen Dosya
Yazarlar tarafından sisteme yüklenen makale dosyası yazarlar hakkında herhangi bir bilgi içermemelidir. Sorumlu yazar, her yazarın adını, unvanını, kurum bilgilerini, açık adreslerini ve e-posta adreslerini ve ORCID'lerini, makale dosyası dışında ikinci bir dosya olarak YAZAR BİLGİ FORMUNDA hazırlayıp sisteme yüklemelidir.
1.1. Telif hakkı ve intihal raporu
Makale dosyalarının sisteme yüklenmesi sırasında tüm yazarlar tarafından imzalanmış TELİF HAKKI FORMU ve intihal raporu da (iThenticate ya da Turnitin) eklenmelidir. Bu 4 dosyadan herhangi birinin eksik olduğu ve uygun şekilde hazırlanmadığı çalışmalar için inceleme süreci başlatılmayacaktır.
1.2. Etik kurul onayı
Etik Kurul onayı gereken klinik ve deneysel çalışmalar için etik kurul onayı, “etik kurul adı, karar no ve tarih” içermeli ve ek dosya olarak yüklenmelidir.
1.3. Dosya düzenleme aracı
Tüm dosyalar Microsoft Office Word programında hazırlanmalıdır.
2.Yazı dili
Yazı dili Türkçe ve İngilizce’dir.
3. Yazı Düzeni
Yazılar, Makale Şablon Dosyasına uygun olarak tek sütun halinde hazırlanmalıdır.
4. Yazı Sitili ve Sayfa Düzeni
Makale dosyaları sadece Microsoft Word formatında gönderilmelidir. Şablona bu bağlantıyı tıklayarak ulaşabilirsiniz. Tüm metin 11 punto, Times New Roman yazı karakteri ile hazırlanmalıdır. Satır aralıkları kaynakça kısımlarında 1, özet (sadece Türkçe yazılan makaleler için) ve ana metinde 1.5 olmalıdır. Her paragraf başı satır başından başlamalı, “paragraf öncesinde boşluk seçilmiş olarak satır aralığı 1 olarak korunmalıdır.
Sayfa düzeni A4 boyutunda, kenar boşlukları soldan, sağdan ve alttan ve üstten 2,5 cm, Times New Roman yazı karakteri, 11 punto, 1.5 satır aralıklı, paragraf öncesi ve sonrası 6nk boşluk eklenerek ve paragraf başı 1 cm girinti ile yazılmalıdır. Makale Yazım Şablonuna ulaşmak için tıklayınız.
Birinci ve ikinci düzey başlıklarda bütün sözcükler büyük harfle, koyu, Times New Roman yazı karakteri ile 11 punto, sol kenara hizalı ve Roma rakamıyla numaralandırılarak yazılmalıdır. Daha alt düzey başlıklar sadece sözcüklerin ilk harfi büyük diğerleri küçük olacak şekilde, Times New Roman yazı karakteri ile 11 punto, italik ve numaralandırılarak yazılmalıdır.
Tablo ve şekil sayısı toplamda 5'i geçmemelidir. Tablo, şekil ve denklemlere sıra numarası verilmeli, başlıklar tabloların üzerine, şekillerin ise altına her sözcüğün ilk harfi büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Tabloda dikey çizgiler yer almamalıdır. Tablo başlıkları koyu ve Times New Roman yazı tipinde 10 punto, tablo içeriği ise Times New Roman yazı tipinde 8-10 punto yazılmalıdır. Eğer tablo sayfaya sığmıyor ise yeni bir sayfada Tablo X. (Devamı) şeklinde verilmelidir. Tabloda kullanılan kısaltmalar tablonun altındaki açıklamada 8 punto ile belirtilmelidir. Tablolar kaynaklardan sonra eklenmelidir.
Kapak sayfasında makale başlığı, yazarların isimleri, unvanları, bağlı oldukları kurumları, ORCID numaraları, e-posta adresleri ile sorumlu yazarın açık yazışma adresini ve telefonunu içermelidir. Ayrıca, yazar katkıları, finansal destek, çıkar çatışması, var ise teşekkür edilecek kişiler belirtilmelidir.
Araştırma makalelerinde ana metin; özet giriş, materyal-metot, bulgular, tartışma, sonuç ve öneriler, ile kaynaklar alt başlıkları şeklinde sunulmalıdır. Yazar isimleri, yazarların çalıştıkları kurumları tanıtıcı bilgiler, ana metinde yer almamalıdır. Anahtar kelimelerin sayısı en az üç, en fazla beş olmalıdır.
Derlemelerde ana metin özet (en fazla 250 kelime olmalı ve Türkçe ve İngilizce özeti içermeli), giriş, konu ile ilgili alt başlıklar, sonuç ve öneriler ile kaynaklar alt başlıkları şeklinde sunulmalıdır. Tüm ana metinlerde yazar isimleri, yazarların çalıştıkları kurumları tanıtıcı bilgiler metinde yer almamalıdır. Anahtar kelimelerin sayısı en az üç, en fazla beş olmalıdır.
5. Çalışmada tüm yazarlar “İnsanın içinde bulunduğu tüm çalışmalarda Helsinki Deklerasyonu Prensipleri’ne uygunluk (http://www.wma.net/en/30publications/10policies/b3/ index.html) ilkesini kabul eder. Ayrıca yazarlar tüm katılımcılardan “Bilgilendirilmiş onam formu” almalıdır ve bunu materyal metot bölümünde ilgili yerde belirtilmelidir.
Çalışmada hayvan kullanılmış ise tüm yazarlar Guide for the Care and Use of Laboratory Animals (https://nap.nationalacademies.org/catalog/5140/guide-for-the-care-and-use-of-laboratory-animals) prensipleri doğrultusunda çalışmalarında hayvan haklarını koruduklarını ve etik kurul onayı aldıklarını belirtmek zorundadır.
Not: Çift kör hakem değerlendirmesi için metin içerisinde etik kurul onayı ile ilgili bilgilere yer vermeyiniz. Araştırmanın etik kurul onayını genel olarak ifade ediniz.
“Araştırmanın yürütülmesi için bir üniversitenin etik kurulun ismi etik kurulundan etik kurul onayı alınmıştır” şeklinde yazınız.
6. Makalenizi göndermeden önce son kontrol listesi lütfen kontrol ediniz. Eksik olmadığından emin olduktan sonra makalenizi yükleyebilirsiniz.

-Telif Hakkı Devir Formu

- Kapak Sayfası

- Tam Metin (özet, ana metin ve kaynakları içermelidir)

- Tablo ve Şekiller Dosyası

- Etik Kurul İzin Belgesi (eğer gerekiyorsa)

- İntihal (Benzerlik) Raporu


7. Yazım Düzeni

MAKALE ŞABLONU

Dergiye yayınlanmak üzere gönderilecek yazılar aşağıdaki düzende hazırlanmalıdır.


Türkçe makale için:
Türkçe ve İngilizce başlık,
Türkçe özet (ÖZET) ve anahtar kelimeler,
İngilizce özet (ABSTRACT)ve anahtar kelimeler,
GİRİŞ
MATERYAL-METOT
BULGULAR
TARTIŞMA (veya BULGULAR VE TARTIŞMA)
SONUÇ
TEŞEKKÜR
FİNANSAL DESTEK
ÇIKAR ÇATIŞMASI
ETİK BEYAN
KAYNAKLAR bölümlerinden oluşur.
İngilizce Makale için:
İngilizce ve Türkçe başlık
İngilizce özet (ABSTRACT) ve anahtar kelimeler (Keyword),
Türkçe özet (ÖZET) ve anahtar kelimeler,
INTRODUCTION
MATERIAL AND METHOD
DISCUSSION
CONCLUSION
ACKNOWLEDGMENT
FINANCIAL SUPPORT
CONFLICT OF INTERESTS
ETHICAL STATEMENT
REFERENCES bölümlerinden oluşur.


8. Kaynakça Düzeni
Dergide, kaynak gösteriminde AMA (American Medical Association) stili kullanılmaktadır ve kaynak yazımında atıf düzenleme programlarının kullanımını tavsiye edilmektedir (EndNote, Mendeley, Zotero vb.).
(http://library.nymc.edu/informatics/amastyle.cfm;
https://drive.google.com/drive/folders/1hzvgxnau1lBPUBYfKN1vTBKbPE31LBXQ).

Yazar(lar) verilen bağlantıdaki AMA kaynak gösterim motorundan faydalanabilirler: http://www.citethisforme.com/citation-generator/ama

➢Metin İçinde Kaynak Gösterimi
Times New Roman yazı tipinde 10 punto 1 satır aralığı, iki yana yaslı olmalıdır. Her kaynaktan sonra 1 boşluk bırakılmalıdır.
Kaynaklar, metinde geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır ve kaynak numaraları üst simge olarak verilmelidir. Örneğin,"… belirtilmektedir.8". Daha önce kullanılmış kaynak aynı numara ile yazılmalıdır. Birden fazla kaynak var ise aralarına virgül konularak ayrılmalıdır. Örneğin, … bildirilmektedir.8,13,18 Birbiri ardına dizilenen makalelerde, ilk ve son numara “-" ile ayrılarak gösterilmelidir. Örneğin, … bildirilmektedir.3,13-16

Diabetes mellitus is associated with a high risk of foot ulcers.1-3

Several interventions have been successful at increasing compliance.11, 14-16

The data of Smith et al.18 is further evidence of this effect.

As reported previously,1,3-6

The results were as follows:4
Dergiler:
Yazarların soyadları ve adlarının ilk harfleri. Makale Başlığı. Derginin kısa adı. Yıl; cilt(sayı): sayfalar. Yazar sayısı 1-6 arasında ise isimlerin tamamı yazılmalıdır. Altı yazardan fazlaysa ilk 3 yazarın isimleri verilmeli ve sonrasına “ ve ark.” ibaresi eklenmelidir.
Örnek:
Alay İ, Dagdeviren H, Kanawati A, Eren E, Kaya C, Cengiz H. Jinekoloji polikliniğine başvuran hastalarda tamamlayıcı alternatif tıp uygulamalarının kullanımı. Med J. 2018;2(3):53-57.
Kurt F, Arıkan H, Karadoğan S, ve ark. Diyabetik retinopati patogenezi ve tedavisi. Med J. 2017;1(1):1-7.
Kitaplar:
1) Tüm Kitap : Yazarların soyadları ve adlarının ilk harfleri. Kitabın başlığı. Kaçıncı baskı olduğu (2 ya da daha fazla baskısı varsa). Yayıncının ülkesi : Yayıncının ismi ; Telif yılı.
Örnek:Naumann GOH, Holbach L, Kruse FE. Applied Pathology for Ophthalmic Microsurgeons. Germany:Springer; 2008.
2) Kitap Bölümü: Yazarların soyadları ve adlarının ilk harfleri. Kitabın başlığı. Kaçıncı baskı olduğu (2 ya da daha fazla baskısı varsa). Yayıncının ülkesi : Yayıncının ismi ; Telif yılı: Sayfalar.
Örnek: Guyton JL, Crockarell JR. Fractures of acetabulum and pelvis. Canale ST, editör(ler).Campbell's Operative Orthopaedics. 10. ed. Philadelphia, PA: Mosby, Inc; 2003:2939-2984.
İnternet Dokümanı:
Türkiye Sağlık Bakanlığı. Turkey Country Assessment. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/Yayin/478. Erişim tarihi 23 Eylül, 2018.


YAYIN İLKELERİ
Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisi, orijinal araştırmaları, olgu sunumlarını, editöryal yorumları, editöre mektup ve derlemeleri yayınlar.
Makalenin hazırlığı sırasında uyulması gereken kurallar aşağıdaki gibidir:
1. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir.
2. Dergimize yayımlanmak için gönderilen çalışmaların başka herhangi bir dergide yayınlanmamış, yayına kabul edilmemiş ya da yayınlanmak üzere değerlendirme aşamasında olmaması gerekir.
3. Bilimsel toplantılarda sunulan ve özeti yayınlanan bildirilerde, toplantının adı, tarihi ve yeri belirtilmesi koşuluyla değerlendirmeye alınır.
4. Yayımlanmak üzere gönderilen çalışmalarda, alıntı yazı, tablo, resim vs. mevcut ise, makale yazarı, yayın hakkı sahibi ve yazarlarından yazılı izin almak ve bunu makalede belirtmek zorundadır. Bu konudaki hukuki sorumluluk yazarlara aittir.
5. Yazının gönderim süreci başlatıldığında zorunlu formlar sekmesinde görüntülenebilecek ve dosyanın bilgisayarınıza indirilmesine olanak sağlayacaktır. Yine aynı sekme üzerinden dosyanın imzalanmış versiyonunu yüklemeniz gerekmektedir
6. Türkçe makalelerde Türk Dil Kurumu’nun Türkçe sözlüğü terimler sözlüğü (http://www.tdk.org.tr) esas alınmalıdır.
7. Dergide yayımlanan her makaleye DOI Numarası atanır ve yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmez.
8. Makalede “Etik Kurul Onayı” alınması gerekli ise; yazarlar etik kurul izni-onayı aldıklarını “Gereç ve Yöntemler” bölümünde beyan etmelidir.
9- Yazarlar, yayın telif hakkını Sağlık Araştırmaları Dergisi’ne devretmelidirler. Yayın hakları devir formu yazınızın gönderim aşamasında zorunlu formlar sekmesinde bulunmakta olup dosyanın bilgisayarınıza kaydı mümkündür. Doldurulmuş form yine aynı bölümden geri yüklenecektir.
10-Gönderilen yazılar Yayın Kurulu’nun onayı ile yayınlanmak üzere sıraya alınır.
11-Benzerlik raporu sisteme makale gönderimi ile birlikte yüklenmelidir ve Yayın etiğine uymayan makaleler değerlendirilmeye alınmayarak reddedilir.
12- Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisine gönderilen makaleler için herhangi bir işlem ve yayın ücreti talep etmemektedir.

YAYIN ETİĞİ
Etik kurallar
Aşağıda yazarların, dergi editörünün, hakemlerin ve yayıncının etik sorumlulukları, rolleri ve görevleri yer almaktadır. Aşağıda yer alan etik ilkeler ve kurallar ‘Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org/)) yönergesine göre hazırlanmıştır.
Yazar(lar)
Makalelerde yararlanılan tüm kaynaklar (yazarlar, çevrimiçi sayfalar, kişisel görüşmeler, vb.) için doğru ve uygun bir şekilde kaynak gösterilmelidir.
Dergiye gönderilen makalelerin başka bir dergiye gönderilmediği belirtilmeli ve Telif Hakkı Devir Formu doldurulmalıdır. Telif Hakkı Devir Formu tüm yazarlar tarafından imzalanmalıdır.
Makaleye katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
Gönderilen makaleye ilişkin çıkar çatışmaları belirtilmeli ve nedeni açıklanmalıdır.
Yazarların, hakem sürecindeyken çalışmalarına ilişkin ham verileri editörler kuruluna iletmesi istenebilir, bu durumda yazarların ham verilerini editörler kuruluyla paylaşmaları beklenmektedir. Yazarlar, yayımlanan bir makaleye ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamakla yükümlüdürler.
Yazarlar çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörü ve editörler kurulunu bilgilendirmeli, düzeltme ya da geri çekme süreci için işbirliği kurmalıdırlar.
Hakemler
Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisine gönderilen tüm makaleler çift taraflı kör hakemlik süreci ile değerlendirilmektedir. Çift taraflı kör hakemlik, yansız, nesnel ve bağımsız bir değerlendirme sürecinin sağlanabilmesi için yazarların hakemlerden, hakemlerin de yazarlardan gizli tutulması anlamına gelmektedir. Hakemlere makaleler değerlendirilmek üzere dergi yönetim sisteminden iletilmektedir. Hakemlerin, değerlendirdikleri makalenin akademik alana katkısı ve makalenin yayınlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ve bu kararlarına ilişkin gerekçelerini içeren bir form doldurmaları gerekmektedir. Toros Üniversitesi Sağlık Araştırmaları Dergisi’nin hakemlerinin etik sorumlulukları ve rolleri aşağıda belirtildiği gibidir:
Hakemlerin yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin makalelere hakemlik yapmaları gerekmektedir. Hakemlerden çıkar çatışmaları bulunmayan makalelere hakemlik yapmayı kabul etmeleri beklenmektedir. Hakemler herhangi bir çıkar çatışması fark ettiklerinde editörü bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğini yapmayı reddetmelidirler. Hakemler makaleleri yansız ve nesnel olarak değerlendirmelidirler. Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin Hakem Değerlendirme Formunu doldurmaları gerekmekte, çift taraflı kör hakemlik sürecine zarar vermemek için formlarda
isimlerini belirtmemeleri beklenmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayınlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini de bu formda bildirmeleri gerekmektedir. Hakemlerin önerilerinde kullandıkları üslubun kibar, saygılı ve bilimsel olması gerekmektedir. Hakemler saldırgan, saygısız ve öznel kişisel yorumlardan kaçınmalıdırlar. Hakemlerin bu tür bilimsel olmayan yorumlarda bulundukları tespit edildiğinde yorumlarını yeniden gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri için editör ya da editörler kurulu tarafından kendileriyle iletişime geçebilmektedir. Hakemlerin kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamaları gerekmekte ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymaları beklenmektedir.

Hiçbir ad altında yazar veya kurumundan ücret alınmaz.